Dầu thực vật là một loại nguyên liệu được sử dụng phổ biến ở hầu hết tất cả các món ăn như kho, nấu, xào, … Dầu ô liu và dầu thực vật là những loại dầu phổ biến nhất được sử dụng trên khắp thế giới, mỗi loại đều có những đặc điểm và ưu điểm riêng. Hãy cùng Kitchen Art tìm hiểu sự khác biệt giữa dầu ô liu và dầu thực vật, bao gồm cả cách sử dụng tốt nhất, hương vị, dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe tiềm ẩn của chúng nhé!
Sự khác nhau giữa dầu ô liu và dầu thực vật
Dưới đây là một số khác biệt chính giữa dầu ô liu và dầu thực vật:
| Dầu olive | Dầu thực vật | |
| Nguồn | Ô liu ép | Hỗn hợp chất béo từ nhiều nguồn thực vật, như hướng dương, ngô, cải dầu, đậu nành và nghệ tây |
| Mục đích sử dụng | Sốt salad, áp chảo, chấm bánh mì | Nướng, rán, xào |
| Hàm lượng vitamin và khoáng chất | Nhiều Vitamin K và E | Phụ thuộc vào hỗn hợp dầu, nhưng thường giữ lại các chất dinh dưỡng vi lượng tối thiểu sau khi chế biến |
| Chất chống oxy hóa cao | Có | Không |
| Điểm bốc khói | 390°F (200°C) | 400°F (205°C) |
Cách chế biến và hương vị
Sau khi chiết xuất, dầu thực vật chúng thường được làm sạch bằng hóa chất và đun nóng để loại bỏ tạp chất và kéo dài thời hạn sử dụng. Càng trải qua nhiều quá trình chế biến, dầu càng ít chất dinh dưỡng và ít hương vị hơn. Điều này là rõ ràng khi so sánh dầu ôliu nguyên chất được chế biến, có hương vị ô liu rất rõ, với dầu thực vật, có xu hướng mang lại hương vị trung tính, chung chung không rõ ràng về mùi và vị. Dầu ô liu chỉ được chiết xuất từ ô liu ép. Ngược lại, dầu thực vật được tạo ra bằng cách trộn các loại dầu từ các nguồn khác nhau, chẳng hạn như cải dầu, hạt bông, hướng dương, đậu tương, ngô và cây rum. Do đó, cần phải xử lý nhiều hơn để loại bỏ tạp chất và tạo ra hỗn hợp có hương vị trung tính.
Dinh dưỡng
Mức độ xử lý để tạo ra dầu không chỉ ảnh hưởng đến hương vị mà còn cả thành phần dinh dưỡng trong đó. Trong khi cả dầu ô liu và dầu thực vật đều chứa axit béo không bão hòa, thì dầu ô liu chứa lượng chất béo không bão hòa đơn cao hơn như axit oleic, axit linoleic và axit palmitic. Dầu thực vật chủ yếu chứa chất béo không bão hòa đa omega-6. Chất béo không bão hòa đơn được phát hiện là có tác dụng chống viêm và tốt cho sức khỏe tim mạch, trong khi chất béo không bão hòa đa omega-6 có thể gây viêm nhiễm và gây hại cho sức khỏe tim mạch nếu ăn quá nhiều. Cũng cần lưu ý rằng dầu càng trải qua nhiều quá trình tinh chế thì càng giữ lại ít vi chất dinh dưỡng và các hợp chất có lợi cho sức khỏe. Dầu ô liu siêu nguyên chất – loại dầu ô liu ít qua chế biến nhất – rất giàu chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm như tocopherols, carotenoids và polyphenol. Dầu ô liu tinh chế cũng duy trì một số vi chất dinh dưỡng, chẳng hạn như vitamin E và K. Mặt khác, quá trình tinh chế được sử dụng để sản xuất dầu thực vật sẽ phá hủy các vi chất dinh dưỡng, chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật có lợi, bao gồm tocopherols, phytosterols, polyphenols và coenzyme Q.
Điểm tương đồng giữa dầu ô liu và dầu thực vật
Hỗn hợp dầu ô liu và dầu thực vật thường có điểm bốc khói tương tự nhau, khoảng 400°F (205°C). Điểm khói của dầu là nhiệt độ mà dầu có thể được làm nóng trước khi chất béo bắt đầu phân hủy thành glycerol và axit béo tự do. Cũng giống như dầu thực vật, một số loại dầu ô liu được chế biến kỹ lưỡng.
Dầu nào tốt cho sức khỏe hơn?
Dầu ô liu, đặc biệt là dầu ô liu nguyên chất, là một trong những loại dầu ăn ít trải qua nhiều công đoạn tinh chế nhất. Điều này có nghĩa là dầu ô liu giữ lại hầu hết các chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Ví dụ, các hợp chất chống oxy hóa và polyphenolic trong dầu ô liu đã được nghiên cứu rộng rãi về lợi ích sức khỏe tim mạch của chúng. Mặt khác, dầu thực vật trải qua rất nhiều quá trình xử lý để trung hòa hương vị và pha trộn một số loại dầu thực vật. Điều này có nghĩa là nó có rất ít chất dinh dưỡng có lợi, chỉ để lại lượng calo rỗng. Thay thế dầu thực vật sang dầu ô liu cũng có ích cho sức khỏe não bộ. Một nghiên cứu cho thấy rằng việc thay thế dầu thực vật bằng dầu ô liu nguyên chất giúp cải thiện chức năng nhận thức ở người lớn tuổi. Dầu ô liu nguyên chất là lựa chọn lành mạnh hơn nhiều so với hầu hết các loại dầu thực vật và hỗn hợp dầu thực vật.
Tổng kết
Dầu thực vật và dầu ô liu đều được sử dụng rộng rãi trong nấu ăn. Trong khi dầu ô liu có nguồn gốc từ ô liu và thường ít các bước xử lý hơn, thì dầu thực vật thường là sự pha trộn của một số loại dầu thực vật và được chế biến kỹ lưỡng thành sản phẩm có vị trung tính. Quá trình chế biến dầu thực vật khiến nhiều vi chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe và các hợp chất thực vật biến mất. Dầu thực vật cũng chứa nhiều axit béo omega-6, có thể góp phần gây viêm. Mặt khác, dầu ô liu siêu nguyên chất giữ lại một số vitamin và khoáng chất vi lượng, đồng thời rất giàu chất chống oxy hóa và axit béo không bão hòa đơn chống viêm có lợi cho sức khỏe của tim và não.
